Hoge Raad gaat om: notariële akte van levering is geen factuur!

Actualiteit | 4 mei 2017

Met alleen al de vermelding van BTW op een factuur, wordt een ondernemer die BTW verschuldigd en verplicht om deze af te dragen aan de Belastingdienst. Ongeacht of er een met BTW belaste prestatie is verricht. Die regel is ingesteld omdat de kopende ondernemer de op de factuur vermelde BTW in aftrek kan brengen.

Maar bij de levering van een onroerende zaak is het helemaal niet gebruikelijk dat de koper van de verkoper een aparte factuur met BTW ontvangt. Omdat volgens vaste jurisprudentie van de Hoge Raad een notariële afrekening ook als een factuur voor de BTW gold, kon tot nu toe zonder problemen worden volstaan met een akte en notarisafrekening in de administratie. Maar de Hoge Raad is zeer recentelijk teruggekomen van dit standpunt en dat heeft aanzienlijke gevolgen voor de praktijk.

In de zaak die speelde, heeft een ondernemer bouwterreinen verkocht en geleverd maar geen omzetbelasting op aangifte voldaan. De Inspecteur heeft een naheffingsaanslag opgelegd omdat hij de notariële akte aanmerkt als een factuur. De notariële akte van levering vermeldde het bedrag van de koopsom, het op de levering van toepassing zijnde percentage BTW en de vermelding dat de koopsom en de daarover verschuldigde omzetbelasting zijn voldaan en dat verkoper kwitantie verleent voor de betaling.

De Hoge Raad heeft in een eerder arrest in 2016 een factuur gedefinieerd als ‘een bescheid waarop de betaling van een bedrag wordt gevorderd’. En omdat op een akte van levering niet de betaling van een bedrag gevorderd wordt, komt de Hoge Raad nu tot de conclusie dat deze akten dus niet zijn aan te merken als een factuur voor de BTW. Een akte dient primair voor het verkrijgen van een rechtsgeldige levering door inschrijving daarvan in de daartoe bestemde openbare registers. De Hoge Raad komt dus terug van zijn eerdere standpunt en gaat daarmee om, zoals dat heet. De ondernemer in kwestie werd daarmee verlost van een vervelende naheffingsaanslag. Voor de praktijk heeft de uitspraak echter belangrijke gevolgen!

Belang voor de praktijk
Het nieuwe standpunt van de Hoge Raad zal in de praktijk moeten leiden tot het in voorkomende gevallen uitreiken van een factuur met BTW door de verkoper aan de koper. Daarnaast zal de notaris op zijn afrekening alleen nog zijn eigen kosten met BTW in rekening moeten brengen.

Auteur

Joyce Bertens